Wisdom of Life

Kornel Makuszyński – nasz patron

KORNEL MAKUSZYŃSKI urodził się 8 stycznia 1884 roku w Stryju, w pobliżu Lwowa. Gdy miał dziesięć lat stracił ojca. Jeszcze przez dwa lata pozostawał w Stryju, udzielając korepetycji i pomagając w ten sposób osieroconej rodzinie. Następnie przeniósł się do Przemyśla, a potem do Lwowa, gdzie w 1903 roku w Gimnazjum im. Jana Długosza zdał maturę. Tu także debiutował w 1902 roku jako poeta na łamach literackiego dodatku Słowa Polskiego. We Lwowie również ukończył w 1908 roku Wydział Filozoficzny Uniwersytetu im. Jana Kazimierza.

Studia na Sorbonie

W latach 1908 – 1910 studiował na Sorbonie literaturę francuską. Debiut książkowy Makuszyńskiego nastąpił w 1908 roku. Wówczas ukazał się we Lwowie jego zbiorek poezji pt. „Połów gwiazd”. Rok później wydał tom prozy – „Rzeczy wesołe”, zbiór satyrycznych nowel, humoresek i anegdot. Młodzieńcza miłość do teatru, która narodziła się we wczesnych latach gimnazjalnych sprawiła, że Kornel Makuszyński z przyjemnością przyjął w 1910 roku propozycję pracy w charakterze recenzenta teatralnego „Słowa Polskiego”.

Podróże

W latach 1910 – 1914 pisarz odbył wyprawy zagraniczne do Włoch, Niemiec i Francji. Ich plonem są ciekawe relacje z podróży zatytułowane „Straszliwe przygody”. W 1914 roku Kornel Makuszyński został wywieziony wraz z żoną w głąb Rosji. Dzięki pomocy wpływowych przyjaciół powrócił w 1915 roku i znów osiadł we Lwowie, gdzie zajął się organizowaniem Teatru Miejskiego, zostając wkrótce jego kierownikiem literackim. Po kilku miesiącach został zmuszony do opuszczenia swego ukochanego miasta. Następnym przystankiem na jego życiowej drodze stał się Kijów, gdzie objął posadę kierownika Teatru Polskiego Stanisławy Wysockiej. Tu także powierzono pisarzowi funkcję prezesa Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich.

Życie w Warszawie

Pod koniec 1918 roku państwo Makuszyńscy przenieśli się do Warszawy, gdzie w latach: 1920 – 1924 pisarz był redaktorem literackim i krytykiem teatralnym „Rzeczpospolitej”. W tym okresie współpracował również z wieloma czasopismami: „Warszawianką”, „Dziennikiem Poznańskim”, „Ilustrowanym Kurierem Codziennym”, „Kurierem Warszawskim”. W Warszawie w 1926 roku otrzymał państwową nagrodę literacką za utwór pt. „Pieśń o ojczyźnie”.

Zakopane

W 1931 roku przyznano mu tytuł Obywatela Honorowego Zakopanego. W 1937 roku został członkiem Polskiej Akademii Literatury. W 1944 roku po upadku Powstania Warszawskiego Kornel Makuszyński przeniósł się do Zakopanego, gdzie mieszkał aż do śmierci, która nastąpiła 31 lipca 1953 roku. Pisarz został pochowany na Pęksowym Brzysku w Zakopanem, a na jego pogrzeb przyszli niemal wszyscy mieszkańcy miasta i okolic, chcąc pożegnać swojego ukochanego „Makuszyndera”, bo taki pseudonim nadali mu jego przyjaciele.

Podarunek uśmiechu

W willi „Opolanka”, w mieszkaniu, które pisarz zajmował do ostatnich swych dni, utworzono w 1966 roku muzeum biograficzno – literackie. Kornel Makuszyński to przede wszystkim autor książek dla młodego czytelnika. Dla najmłodszych dzieci napisał między innymi: „Wesoły zwierzyniec”, „Przygody Koziołka Matołka”, „Awantury i wybryki małej małpki Fiki Miki”, „Bardzo dziwne bajki”, „Przyjaciel wesołego diabła”, „O dwóch takich, co ukradli księżyc”, dwuczęściowe „Legendy krakowskie”, na które składają się książeczki : „O wawelskim smoku” i „Wanda leży w naszej ziemi”. Dla nieco starszych dzieci stworzył cykle tzw. „dziewczęcych” i „chłopięcych” powieści. Do pierwszej grupy należy zaliczyć następujące utwory: „Awantura o Basię”, „Panna z mokrą głową”, „Szaleństwa panny Ewy”. Chłopcy w wielką przyjemnością czytają „Szatana z VII klasy”, „Złamany miecz”, „Wielką bramę”, „Skrzydlatego chłopca”, „Wyprawę pod psem”. Dla dorosłego odbiorcy przeznaczony jest np. znakomity zbiór recenzji teatralnych „Dusze z papieru”, felietony „Kartki z kalendarza”, powieści: „Perły i wieprze”, „Po mlecznej drodze”, „Słońce w herbie”. Książką bardzo chętnie czytaną, zarówno przez młodego jak i dorosłego czytelnika, jest utwór o charakterze biograficznym pt. „Bezgrzeszne lata”.

Kornel Makuszyński współcześnie

Po książki Kornela Makuszyńskiego sięgają coraz to nowe pokolenia czytelników, zarówno w Polsce jak i na świecie. W czym tkwi popularność tej twórczości? Chyba odpowiedź na to pytanie znalazł Wojciech Żukrowski, który stwierdził, że „Makuszyński stwarza świat nieprawdziwy, ale jakże upragniony. Jest odtrutką na całą tę współczesną, prawdziwą, piekielnie smutną literaturę: blaguje, wygłupia się i my na to przystajemy. […] Każdy człowiek chce być dobry, szlachetny, chce, by go kochano. To nam obiecuje Makuszyński”.

Archiwum